Đến Hà Tiên ngất ngây với “Cà Xỉu”

Đến Hà Tiên, du khách thường được dân bản xứ giới thiệu một cách đầy tự hào về món đặc sản “Cà xỉu”. Họ tự hào khi cả miền Tây Nam bộ rộng lớn thì chỉ có nơi đây là có nhiều Cà Xỉu - một trong những món ăn mang tính hoang sơ, dân dã hội tụ đầy đủ hương vị của vùng biển, vùng miền Tây sông nước.

Cà Xỉu là một loài hải sản không dễ tìm ở các vùng biển khác. Thọat trông, Cà Xỉu giống như loài sò hai mảnh vỏ nhưng quan sát kỹ thì lại giống loài côn trùng trên cạn. Thân chúng có hình bầu dục, dẹp, vỏ mỏng, có đuôi to dài màu trắng như cọng giá sống cắm sâu xuống đất dùng để di chuyển. Nghe qua cái tên là lạ nhưng Cà Xỉu lại là một loài hải sản phổ biến tại vùng biển Hà Tiên.

Nhắc đến Hà Tiên “Thập cảnh”, một vùng đất từ lâu nổi tiếng với nhiều thắng cảnh đẹp thu hút du khách khắp nơi đến tham quan, nghỉ dưỡng. Ngoài ra, Hà Tiên còn có một bề dày ẩm thực khi nơi đây là giao thoa của ba nền văn hóa Kinh – Hoa – Khmer. Có đi mới biết, có ăn qua mới tường tận, mới hiểu được vì sao các món ngon ở Hà Tiên đã làm bao thực khách phải quyến luyến khi không nỡ xa vùng đất này.

Thiên nhiên ưu đãi cho Hà Tiên với một tổng thể hài hòa với núi, đồng bằng và biển kết hợp thành vùng đất đẹp như tên gọi của xứ sở này. Biển Hà Tiên không chỉ mang vẻ đẹp thơ mộng mà còn giàu có về hải sản. Nhờ đó mà bao đời nay, phần lớn người dân Hà Tiên đã gắn bó bám biển, tận dụng nguồn lợi từ hải sản để mưu sinh. Con Cà Xỉu cũng từ đó được phát hiện và trở thành nguồn lợi khai thác.

Anh Giang Tuấn Anh - người bản xứ cho biết, “5-7 năm về trước, nguồn Cà Xỉu nơi đây nhiều lắm, khi con nước thủy triều vừa hạ thì chỉ cần đi đào một chút là có cả rổ”. Cà Xỉu tập trung sống ven bờ biển nên việc tìm bắt cũng vô cùng thuận lợi, chỉ cần nhận biết được hang, dùng dụng cụ đào giống như cây xẻng nhỏ hoặc con dao là cũng bắt được kha khá và có nhiều nhất là từ tháng 6 đến tháng 8 hàng năm. Hòa quyện cùng với thiên nhiên, người dân Hà Tiên từ lâu đời đã biết chế biến nhiều món ngon từ sản vật do thiên nhiên ưu đãi và Cà Xỉu cũng thế.

Cà Xỉu sau khi bắt về sẽ được rửa sạch bùn cát, nhặt đuôi và cắt bỏ phần chấm đen cuối đuôi thì có thể chế biến thành những món ăn tươi ngon hấp dẫn như: Cà Xỉu luộc, xào khóm, xào tỏi, … Vị ngọt, béo từ thịt và cái giòn thơm từ đuôi của con Cà Xỉu đã trở thành món ngon trứ danh ở Hà Tiên mà không phải nơi đâu cũng có. Vốn là vùng đất biển, nhiều loại hải sản vô cùng phong phú, người Hà Tiên đã rất khéo léo, tinh tế trong việc sơ chế hải sản như làm khô, làm mắm để giữ ăn đc lâu.

Làm mắm Cà Xỉu không quá cầu kì như các loại mắm khác, sau khi trụng nước sôi và đem phơi nắng Cà Xỉu sẽ được muối, trộn giống như muối Ba Khía

Theo phương pháp truyền thống khi chế biến thực phẩm để dự trữ, phục vụ cho nhu cầu hàng ngày, Cà Xỉu cũng được làm mắm dự trữ để ăn dần. Anh Tuấn Anh chia sẻ thêm, mấy chị trong gia đình anh rất hay làm mắm Cà Xỉu. Làm mắm Cà Xỉu không quá cầu kì như các loại mắm khác, sau khi trụng nước sôi và đem phơi nắng Cà Xỉu sẽ được muối, trộn giống như muối Ba Khía.

Có thể muối bằng nước muối, tuy nhiên để cho mắm Cà Xỉu ngon hơn thì phải trộn, ngâm bằng nước mắm. Nước mắm được đun sôi, nêm nếm gia vị, tỏi băm, ớt băm cho vào trộn đều với thân và đuôi con Cà Xỉu. Vị thơm của tỏi, cay cay của ớt cùng với cái giòn giòn từ đuôi và thịt con Cà Xỉu khiến cho món mắm càng thêm hấp dẫn. 

Ngon hơn nữa là trộn mắm Cà Xỉu cùng với Xoài, Cóc nêm nếm vừa ăn thì đã trở thành một món gỏi mà ai đã từng ăn qua thì không thể nào quên cái hương vị thơm ngon của nó.

Vị thơm của tỏi, cay cay của ớt, chua chua của xoài cùng với cái giòn thơm từ đuôi và thịt Cà Xỉu khiến cho món gỏi mắm Cà Xỉu trở thành một món trứ danh ở xứ sở Hà Tiên.

Từ một món ăn truyền thống giản dị, mắm Cà Xỉu đã là đặc sản riêng có ở xứ sở Hà Tiên.Cà Xỉu không chỉ thú vị ngay từ chính tên gọi, mà còn tạo nên sự hấp dẫn từ một món ăn khoái khẩu. Đặc biệt hơn khi con Cà Xỉu đã góp phần cho hương vị ẩm thực nơi đây tạo nên một sức hút góp phần làm nên thương hiệu du lịch nổi tiếng mang tên Hà Tiên.